112
112



सायबर सुरक्षा आणि जनजागृती

सायबर सुरक्षा आणि जनजागृती

आजच्या डिजिटल युगात ऑनलाईन सुरक्षित राहणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. खाली दिलेले महत्त्वाचे सल्ले आणि साधने तुम्हाला, तुमच्या कुटुंबाला आणि संस्थेला सुरक्षितपणे डिजिटल जगाचा वापर करण्यास मदत करतील.

महत्त्वाची साधने

सायबर सुरक्षा मार्गदर्शक (हिंदी)

सायबर सुरक्षा मार्गदर्शक (इंग्रजी)

सायबर गुन्ह्यांचा सामना करण्यासाठी मार्गदर्शक

नागरिकांसाठी सायबर सुरक्षा पुस्तिका

पालकांसाठी

  • मुलांशी संवाद साधा: ऑनलाईन धोके जसे की सायबरबुलींग, ग्रुमिंग याबद्दल चर्चा करा. त्यांच्या ऑनलाईन क्रियाकलापांवर लक्ष ठेवा.

  • त्यांची गोपनीयता जपा: त्यांना सोशल मीडियावरील प्रायव्हसी सेटिंग्ज समजावून सांगा आणि मजबूत पासवर्ड वापरण्यास मदत करा.

  • संशयास्पद लिंकपासून सावध रहा: अनोळखी व्यक्तीकडून आलेल्या लिंक्स किंवा फाइल्स कधीही उघडू नका.

  • संरक्षण सॉफ्टवेअर वापरा: सर्व उपकरणांवर अँटीव्हायरस आणि पालक नियंत्रण (Parental Control) सॉफ्टवेअर वापरा.

किशोर व तरुणांसाठी

  • ऑनलाईन सुरक्षितता जपा: अनोळखी लोकांच्या फ्रेंड रिक्वेस्ट स्वीकारू नका आणि सर्व अकाउंट्सवर प्रायव्हसी सेटिंग्ज सक्रिय ठेवा.

  • व्हिडिओ कॉलमध्ये सावध रहा: लक्षात ठेवा की व्हिडिओ रेकॉर्ड होऊ शकतो. काय शेअर करता याची खबरदारी घ्या.

  • स्टॉकिंगपासून वाचवा: अ‍ॅप्सवरील लोकेशन सेवा बंद ठेवा आणि अनोळखी लोकांना वैयक्तिक माहिती देऊ नका.

  • बनावट खात्यांपासून सावध रहा: ऑनलाईन बोलणाऱ्या व्यक्तींची ओळख नेहमी पडताळा.

संस्थांसाठी

  • स्पष्ट धोरणे तयार करा: कंपनीच्या डिव्हाइस वापरासाठी आणि बेकायदेशीर सामग्री हाताळण्यासाठी HR धोरणे ठरवा.

  • तपासणी व कारवाई: एखाद्या कर्मचाऱ्याकडे अश्लील/बेकायदेशीर सामग्री आढळल्यास तात्काळ चौकशी करून कायदेशीर कारवाई करा.

  • सर्व घटना नोंदवा: बेकायदेशीर सामग्री आढळल्यास पोलीसांकडे तक्रार करा आणि पुरावा जतन करा.

  • कायद्याची जाणीव ठेवा: अश्लील सामग्रीचे प्रकाशन आणि वितरण हे IT कायदा 2000 अंतर्गत दंडनीय अपराध आहे.